Obserwatorzy

wtorek, 11 marca 2008

Hermes wg Kornutusa


Wyjaśniając wszystko, co dotyczy Hermesa, posłużył się Kornutus greckim wyrazem logos, oznaczającym zarówno słowo, jak i jego sens czy zawartą w nim myśl, a zatem zawsze słowo rozumne, a nieraz też po prostu rozum:

„Hermes to właśnie logos. Bogowie posłali go do nas z nieba, gdyż ze wszystkich istot żywych na ziemi tylko człowieka uczynili rozumnym. (...) Według tradycji jest on heroldem bogów, a powiadali też o nim, że jako posłaniec przynosi ludziom ich polecenia. Jest heroldem, gdyż głosem przekazuje uszom rozumny (dosłownie: zgodny z logosem) sens, posłańcem, gdyż poznajemy wolę bogów z powstających w nas rozumnych (dosłownie: zgodnych z logosem) myśli. (...) Zwą go również nader stosownie Agorajos, jest bowiem opiekunem tych, którzy mówią (mówię - po grecku agoreuo), a rozciąga swoją władzę z agory także na tych, co kupują lub sprzedają, jako że wszystko trzeba czynić z rozumem”.
Tutaj dosłownie: z logosem, a może to oznaczać również: za pomocą słowa. Bóg ten miał też w mitologii niezbyt pochlebną dla siebie opinię boga – złodzieja, a stawiano również ołatarze Hermesowi z przydokiem Dolios (Lubiący podstępy). Nie powinniśmy się jednak gorszyć. Ów boski Podstępny Złodziej sprawia bowiem ukradkiem, że człowiek, sam nie wiedząc jak, uwalnia się od swoich fałszywych przekonań albo ze złodziejską zręcznością zdobywa prawdziwą wiedzę”.


Anna Świderkówna "Bogowie zeszli z Olimpu. Bóstwo i mit w greckiej literaturze świata hellenistycznego", Warszawa 1991, 352-353

Brak komentarzy: